سلام
در بیماری که نارسایی قلبی دارد درمان دارویی مناسب نقش بسیار مهمی در بهبود بیمار دارد. متاسفانه بسیاری از بیماران متوجه این نکته نیستند که همکاران جراح قلب فقط دانش و تجربه “جراحی قلب” را دارند! درمان نارسایی قلب هم مانند درمان سایر مشکلات قلبی که نیاز به جراحی ندارند (و با جراحی قابل درمان هم نیستند!) باید توسط همکاران داخلی قلب یا فوق تخصص های داخلی قلب انجام شود. متاسفانه در موارد متعددی دیده می شود که همکاران جراح قلب هم بیمار را از این مطلب آگاه نمی کنند و باعث تاخیر در درمان و پیشرفت بیماری می شوند.
اولین قدم در درمان نارسایی قلبی پیدا کردن علل آن و برطرف کردن عوامل نارسایی است مانند درمان آریتمی تندی که باعث نارسایی شده یا تنگی عروق که خونرسانی را مختل کرده یا مشکل دریچه ای و غیره. در موارد متعددی اصلاح به موقع این عوامل حتی می تواند نارسایی قلبی را کاملا برطرف کند.
قدم دوم اصلاح شیوه زندگی بیماران با سعی در آرامش، تغذیه مناسب و فعالیت بدنی متناسب با شرایط بیمار است.
قدم بعدی درمان دارویی است. در طی سالهای اخیر درمان دارویی نارسایی قلب پیشرفت های قابل توجهی داشته است. اکنون چهار خانواده دارویی هستند که استفاده مناسب آنها می تواند هم باعث بهبود علائم و هم افزایش طول عمر بیمار شود.
ACEI/ARB/ARNI, MRA, Beta blockers and SGLT2i
همکاران متخصص قلب و عروق باید سعی کنند در صورت امکان هر چهار دسته دارویی فوق را برای بیمار تجویز کنند و دوز یا مقدار آن را با کنترل پاسخ بیمار، فشارخون و ضربان بیمار و وضعیت کلیه ها تا حد توصیه شده افزایش دهند.
اما در مورد “تعبیه باتری” در نارسایی قلبی، دو نوع دستگاه ممکن است در نارسایی قلبی کاربرد داشته باشند:
همه بیمارانی که نارسایی شدید قلبی و کاهش قدرت قلبی دارند تا حدودی در خطر ایست قلبی هستند. یکی از معیارهای شدت نارسایی قلب EF است. در بیمارانی که علیرغم استفاده از “درمان دارویی کامل” (با استفاده حداکثری از داروهای ذکر شده) به “مدت حداقل 3 تا 6 ماه” هنوز EF کمتر از 35 درصد دارند باید تعبیه دستگاه هایی به نام ICD (آی سی دی) را در نظر گرفت. این دستگاه ها در قسمت بالای قفسه سینه زیر استخوان ترقوه جایگزاری می شوند و سیم های آنها در داخل قلب تعبیه می شوند. نقش این دستگاه ها درست مانند یک محافظ است. در صورت بروز ایست قلبی این دستگاه ها می توانند با وارد کردن اتوماتیک شوک الکتریکی جریان قلب را طبیعی کنند. اما دقت کنید که بر خلاف آنچه گاهی بیماران برداشت می کنند این دستگاه ها هیچ کمکی به علائم بیمار، کارایی قلبی، درمان بیماری یا حتی کاهش داروها نمی کنند. مطالعات گذشته نشان داده اند که تعبیه ICD می تواند احتمال مرگ و میر بیماران را در طی 4 تا 5 سال آینده به مقدار 5 تا 6 درصد کاهش دهد. البته شرایط دیگری مانند سن بیمار، وجود بیماری های زمینه ای، علت نارسایی قلبی، زمینه ارثی و غیره در مقدار ریسک بیمار و نقش دستگاه در کاهش ریسک دخالت دارند که پزشک باید آنها را در نظر بگیرد. البته عوارض تعبیه این دستگاه ها را هم باید در نظر داشت مانند عفونت و شوک نابجا. پزشک فوق تخصص آریتمی موظف است این نکات را با بیمار و خانواده او مطرح کند و در مورد فواید و عوارض آن اطلاعات کافی را ارائه کند. بعد اگر بیمار تمایل به پیشگیری و کاهش این مقدار ریسک را داشت باید برای تعبیه دستگاه اقدام کرد.
نوع دیگری از باتری ها هستند که بر خلاف ICD تنها، می توانند به درمان نارسایی قلبی و بهبود علائم بیمار کمک کنند، مانند باتری های سه حفره ای و یک روش جدیدتر قرار دادن سیم دستگاه بر روی مسیر امواج طبیعی قلب (Conduction system pacing). این نوع باتری ها فقط در گروه بخصوصی از بیماران نارسایی قلبی بخصوص آنهایی که سیم یا جریان الکتریکی سمت چپ قلبشان قطع است کاربرد دارند و به همه بیماران کمک نمی کنند. باز فوق تخصص آریتمی است که باید بیمارانی را که کاندید این نوع دستگاه هستند مشخص کند. دستگاه هایی هم هستند که ترکیبی از دو نوع باتری فوق هستند و هم می توانند برای کاهش ریسک کمک کنند و هم نارسایی را درمان کنند.
و بالاخره در مواردی که به روش های درمانی فوق مقاوم باشند می توان تعبیه دستگاه های قلب مصنوعی یا پیوند قلب را هم در نظر گرفت.